Во 2008 година се одбележаа 500 години од раѓањето на еден од најголемите италијански архитекти, кој остави забележителна трага во историјата на за­падната уметност: Андреа Паладио.

Во таа чест, за време на VIII недела на италијанскиот јазик во Скопје, Институтот Данте Алигиери организираше посебна вечер посветена на Паладио, на која говореше професорката Татјана Филиповска од Филозофскиот факултет во Скопје. Во својот говор таа кусо се осврна на животот на уметникот, а по­тоа со особено внимание се задржа на архитектонските дела на Паладио.

Паладио беше најзначајниот архитект на Република Венеција, на чијашто територија проектирал бројни вили, цркви и пала­ти, но најмногу во градот Виченца, каде што живеел. Ја објавил расправата Четирите книги за архитектурата (1570), пре­ку која неговите модели извршиле длабоко влијание врз ев­ропската архитектура. На тој начин, се раѓа движењето па­ладионизам, кое поаѓа од класичните и римските принципи. Паладио така станал современик и за наредните генерации архитекти: неговата трага останала актуелна и постојана, не само преку оригиналниот текст на неговата расправа, туку и преку преводите на различни јазици. Меѓу најзначајните и најиновативните дела се издвојуваат:

Вилата Годи, која претставува строга градба во која се заточе­ни прециозноста и декоративноста, типични за традицијата од XV век. Прецизната симетрија ја обезбедува планиметријата на градбата, поставена долж централната оска, која е составе­на од галерија и салон. До нив хиерархиски се надоврзуваат два апартмана, а во секој од нив има по четири сали.

Вилата Алмерико Капра – Ла Ротонда, која претставува уни­верзална икона на сите вили на Паладио. Ла Ротонда од стра­на на својот сопственик била сметана за градско живеалиште. Пред сé, таа е вила-храм, едно огледало во кое се огледува ре­дот и највисоката хармонија. Факт е дека Ла Ротонда е уникат во архитектурата на сите времиња.

Олимпискиот театар, започнат од Андреа Паладио во 1580 година и завршен од Винченцо Скамоци, претставува полу­елиптична дрвена сала, украсена со гипс и опкружена со ко­лонада од вдлабнатини и статуи. Воедно претставува прв пример на стабилен и покриен театар од модерната епоха. Театарот сé уште претставува простор во кој се изведуваат значајни претстави и концерти.

Вилата Емо, едно од најкомплетните остварувања, изградена во период кога Паладио веќе 20 години беше познат по слич­ните градби.

Во планот за вилата се користени истите математички про­порциии за висината и за димензиите на просториите. Вле­зот се наоѓа на крајот на една долга патека поплочена со го­леми квадратни плочки. Надворешните ѕидови се едностав­ни, без декорации, додека внатрешните се богато украсени со фрески.

Архитектурата на Паладио брзо станала позната низ цела Ев­ропа. Многумина се инспирираа од неговиот стил. Интересен податок е тоа што Белата куќа, седиштето на претседателот на САД, е проектирана според стилот на Паладио.

Андреа Паладио денес е прочуен како најпознатиот архитект што западниот свет некогаш го имал. Секоја вила, секоја пала­та, сé до големите цркви во Венеција, имаат своја сопствена приказна и се поврзани со некоја клучна личност, сведок на одреден миг во историјата. Во последните години, падот на модернистичкото движење во архитектурата предизвика нов интерес за класичниот стил и делата на Паладио. Десетици­те прекрасни вили и раскошни палати распрскани низ реги­онот Венето, претставуваат вечно сведоштво за неговиот ар­хитектонски гениј.

Александра Трајковска